Bệnh Marek ở gà chọi: Dấu hiệu, nguyên nhân và phòng ngừa

bệnh marek ở gà chọi là một trong những mối nguy hiểm lớn đe dọa đến đối với gà đấu của người chơi chuyên nghiệp. Loại virus này có thể khiến chúng bị tê liệt, sứt cao, thậm chí tử vong nhanh chóng, việc nhận biết và điều trị kịp thời sẽ giúp giảm thiểu thiệt hại cho người chơi gà, hãy cùng CF789 tìm hiểu tận gốc vấn đề này ngay sau đây!

Bệnh Marek ở gà chọi là gì?

Bệnh Marek ở gà chọi là một bệnh truyền nhiễm do virus Marek’s Disease Virus (MDV) thuộc họ Herpesviridae gây ra, tấn công chủ yếu vào hệ thần kinh, hệ miễn dịch và nội tạng, dẫn đến tỷ lệ tử vong cao nếu không được kiểm soát. Virus này đặc biệt nguy hiểm vì có khả năng tồn tại lâu trong môi trường và lây lan nhanh qua đàn gà. Kê chọi, với đặc điểm được nuôi để thi đấu Đá gà trực tiếp thomo, thường chịu áp lực cao về sức khỏe, khiến chúng dễ bị ảnh hưởng hơn.

Bệnh được phát hiện lần đầu bởi nhà khoa học Josef Marek vào năm 1907, virus MDV có ba type huyết thanh, trong đó type 1 là nguyên nhân chính gây bệnh. Marek ở gà chọi thường xuất hiện ở kê từ 6 tuần đến 6 tháng tuổi, nhưng cũng có thể xảy ra ở gà trưởng thành nếu không được tiêm phòng. 

Bệnh Marek ở gà chọi là một trong những mối nguy hiểm lớn
Bệnh Marek ở gà chọi là một trong những mối nguy hiểm lớn

Dấu hiệu nhận biết gà chọi bị bệnh Marek

Bệnh Marek ở gà chọi có các dấu hiệu đặc trưng, dễ nhận biết nếu người nuôi quan sát kỹ. Gà thường biểu hiện suy yếu, mệt mỏi, giảm cân dù vẫn ăn uống bình thường, một trong những triệu chứng rõ nhất là liệt chân hoặc cánh, khiến chúng đi lại khó khăn, dáng đi khập khiễng hoặc không thể đứng vững, một số con có thể bị liệt cổ, đầu ngoẹo sang một bên (hội chứng “cổ vẹo”).

Ngoài ra, gây ra các khối u ở da, nội tạng hoặc mắt, dẫn đến mù lòa hoặc sưng phù. Mắt gà có thể chuyển màu xám đục, đồng tử bất thường, gọi là “mắt xám”, c cũng có thể bị suy giảm miễn dịch, dễ mắc khác do virus tấn công tế bào lympho, ở giai đoạn cuối, gà thường bỏ ăn, ủ rũ và chết dần.

Xem thêm:

Nguyên nhân và đường lây truyền của Marek 

Do virus Marek’s Disease Virus (MDV) gây ra, thuộc họ Herpesviridae, có khả năng tồn tại lâu trong môi trường, đặc biệt ở lông, bụi và phân gà, kê nhiễm bệnh thường do tiếp xúc với virus qua đường hô hấp, khi hít phải bụi chứa vảy da hoặc lông của gà. Ngoài ra Virus cũng có thể lây qua thức ăn, nước uống nhiễm bẩn hoặc dụng cụ nuôi không được vệ sinh.

Nguyên nhân chính khiến lây lan là do quản lý chuồng trại kém, mật độ nuôi dày đặc và không tiêm vắc-xin phòng. Chiến kê ở mọi lứa tuổi đều có thể nhiễm, nhưng gà từ 6-20 tuần tuổi dễ bị nhất do hệ miễn dịch chưa hoàn thiện. Virus MDV tấn công tế bào lympho, làm suy yếu khả năng miễn dịch, tạo điều kiện cho các bệnh khác phát triển.

Đường lây truyền chủ yếu là qua không khí, khi kê khỏe hít phải virus từ gà bệnh hoặc môi trường ô nhiễm. Bệnh không lây qua trứng, nhưng gà mẹ nhiễm bệnh có thể truyền virus cho gà con qua tiếp xúc. 

Nguyên nhân chính khiến lây lan là do quản lý chuồng trại kém
Nguyên nhân chính khiến lây lan là do quản lý chuồng trại kém

Tác hại của Marek

Bệnh Marek ở gà chọi gây ra những tổn thất nghiêm trọng, ảnh hưởng đến sức khỏe và giá trị của chiến kê. Từ suy giảm thể lực, liệt chi đến tử vong, bệnh làm giảm chất lượng đàn kê, dưới đây là những tác hại chính

Xem thêm:

Ảnh hưởng thể lực 

Tấn công hệ thần kinh và miễn dịch, khiến kê suy yếu nghiêm trọng, virus MDV gây tổn thương tế bào lympho, làm giảm khả năng chống lại bệnh tật, dẫn đến dễ mắc các biến thể nhiễm trùng khác, chúng bị liệt chân, cánh hoặc cổ, không thể di chuyển linh hoạt, mất đi khả năng thi đấu. 

Ngoài ra, Marek gây ra các khối u ở nội tạng như gan, lá lách, dẫn đến suy nội tạng, kê mất sức, giảm cân nhanh dù vẫn ăn uống, ảnh hưởng đến ngoại hình và sức bền. Ở giai đoạn cuối, kê thường bỏ ăn, ủ rũ và chết. Những tổn hại này không chỉ ảnh hưởng đến từng con gà mà còn làm giảm chất lượng cả đàn, gây thiệt hại kinh tế lớn cho người nuôi.

Virus sẽ tấn công hệ thần kinh của gà
Virus sẽ tấn công hệ thần kinh của gà

Tử vong cao

Bệnh Marek ở gà chọi có tỷ lệ tử vong cao, đặc biệt ở đàn gà không được tiêm vắc-xin. Virus MDV gây tổn thương nghiêm trọng ở hệ thần kinh và nội tạng, khiến chúng suy kiệt nhanh chóng. Ở dạng cấp tính, tỷ lệ tử vong có thể lên đến 70-100% nếu không được kiểm soát. Gà chọi, vốn được chọn lọc kỹ càng, khi mắc bệnh sẽ làm giảm giá trị kinh tế và công sức đầu tư.

Xem thêm:

Thiệt hại kinh tế

Ngoài ra gây thiệt hại kinh tế đáng kể cho người nuôi, kê thường có giá trị cao do được lai tạo và huấn luyện kỹ lưỡng. Khi mắc bệnh, chúng mất khả năng thi đấu, giảm giá trị thương mại, tỷ lệ tử vong cao buộc người nuôi phải thay thế đàn mới, tăng chi phí mua giống và nuôi dưỡng.

Ngoài ra, chi phí phòng bệnh, tiêm vắc-xin và vệ sinh chuồng trại cũng là gánh nặng. Nếu bệnh lây lan, toàn bộ đàn có thể bị ảnh hưởng, dẫn đến tổn thất lớn. Người nuôi còn phải chịu chi phí xử lý gà bệnh, khử trùng môi trường và thuê chuyên gia thú y. 

Gây thiệt hại kinh tế đáng kể cho người nuôi nếu mắc phải
Gây thiệt hại kinh tế đáng kể cho người nuôi nếu mắc phải

Cách phòng tránh bệnh Marek ở gà chọi hiệu quả

Phòng tránh bệnh Marek ở gà chọi là giải pháp tối ưu để bảo vệ đàn gà và giảm thiểu tổn thất. Các biện pháp hiệu quả bao gồm tiêm vắc-xin, vệ sinh chuồng trại và quản lý dinh dưỡng, dưới đây là các cách thực hiện cụ thể.

Tiêm Vắc-xin để phòng bệnh Marek ở gà chọi

Tiêm vắc-xin là biện pháp hiệu quả nhất để ngăn ngừa, cần được tiêm ngay trong vòng 24-48 giờ sau khi nở, vì đây là thời điểm hệ miễn dịch dễ tiếp nhận nhất. Các loại vắc-xin phổ biến như HVT, SB-1 hoặc Rispens có hiệu quả cao trong việc giảm nguy cơ nhiễm virus MDV.

Vệ sinh chuồng trại

Vệ sinh chuồng trại là yếu tố quan trọng để phòng chống, Virus MDV tồn tại lâu trong lông, bụi và phân, do đó chuồng trại cần được dọn dẹp thường xuyên, khử trùng bằng các chất như vôi bột hoặc thuốc sát trùng, đảm bảo chuồng thông thoáng, tránh ẩm ướt để hạn chế virus phát triển.

Cách ly ngay khi phát hiện dấu hiệu bất thường là cần thiết để tránh lây lan, nghi nhiễm bệnh cần được đưa ra khu vực riêng, xử lý an toàn để không phát tán virus. Dụng cụ nuôi, máng ăn, máng uống phải được vệ sinh riêng biệt cho từng đàn., người nuôi cần hạn chế tiếp xúc giữa các đàn, đặc biệt mới mua về. 

Xem thêm:

Cách ly gà khi có dấu hiệu
Cách ly gà khi có dấu hiệu

Quản lý dinh dưỡng

Dinh dưỡng hợp lý giúp tăng sức đề kháng, giảm nguy cơ mắc bệnh Marek ở gà chọi. Cung cấp thức ăn giàu protein, vitamin (đặc biệt là A, E, C) và khoáng chất để hỗ trợ hệ miễn dịch, các loại thức ăn như cám, ngũ cốc, rau xanh và phụ gia dinh dưỡng cần được lựa chọn kỹ lưỡng, đảm bảo không bị mốc hoặc nhiễm bẩn.

Bổ sung các loại thảo dược hoặc men vi sinh vào thức ăn giúp tăng cường sức khỏe đường ruột, cải thiện khả năng chống bệnh. Đảm bảo chúng luôn có nước sạch để uống, tránh sử dụng nguồn nước ô nhiễm. 

Kết Luận

Bệnh Marek ở gà chọi là mối nguy lớn, gây tổn thất nghiêm trọng về sức khỏe và kinh tế cho người nuôi. Việc nắm rõ dấu hiệu, nguyên nhân và cách phòng tránh giúp bảo vệ đàn gà hiệu quả, từ tiêm vắc-xin, vệ sinh chuồng trại đến quản lý dinh dưỡng, mỗi bước đều quan trọng để giảm thiểu rủi ro, CF789 luôn đồng hành, mang đến giải pháp tối ưu để bảo vệ chiến kê của bạn.